همان طور که می دانیم ، مسئولیت تضامنی و امکان مراجعه به اموال شخصی شرکا در شرکت با مسئولیت محدود برخلاف اصل می باشد. موارد مسئولیت تضامنی یا ضامن شدن شریک عبارتند از :
1. به موجب ماده 95 ق. ت ، در اسم شرکت باید عبارت بامسئولیت محدود قید شود والا آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث تضامنی محسوب می شود. اسم شرکت نباید متضمن نام هیچ یک از شرکا باشد، مثلاَ اگر در نام شرکت قید شود شرکت با مسئولیت محدود کیهان سازه ( آقای رحیمی ) شریکی که نام او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را دارد، یعنی مسئولیت او در مقابل طلبکاران دیگر تا میزان سرمایه نیست و طلبکاران پس از انحلال شرکت و عدم دریافت طلب خود از دارایی شرکت می توانند به اموال شخصی این شریک مراجعه کنند.
2. مسئولیت شرکا در خصوص تقویم آورده های غیرنقد : به موجب ماده 98 ق. ت ، " شرکا نسبت به قیمتی که در حین تشکیل شرکت برای سهم الشرکه های غیرنقدی معین شده در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند ".
آورده غیرنقد نیز در شرکتنامه معین می شود و قانون گذار قیمتی را که شرکا برای آورده های غیرنقدی تعیین کرده اند، می پذیرد. اگر بعداَ معلوم شود که قیمت اعلامی شرکا در حین تشکیل شرکت نسبت به سهم الشرکه های غیرنقدی واقعی نبوده، در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند. مثلاَ اگر دو سال قبل در زمان تشکیل شرکت، قیمت واقعی ملک ده میلیون بوده اما 15 میلیون اعلام شده باشد، شرکا نسبت به اختلاف قیمت پنج میلیون تومان دو سال قبل مسئولیت تضامنی دارند. منطقاَ این مسئولیت ، متوجه اشخاصی است که در حین تنظیم شرکتنامه در شرکت بوده اند نه اشخاصی که بعد از تشکیل وارد شرکت شده باشند. هم چنین در ماده 115 ق. ت ، برای تقویم آورده غیرنقدی به صورت متقلبانه ضمانت اجرای جزایی کلاهبرداری پیش بینی شده است.
به موجب ماده 99 ق. ت ، مرور زمان این دعاوی 10 سال از تاریخ تشکیل شرکت است. در صورت عدم تعیین قیمت آورده غیرنقد در شرکتنامه، شرکت باطل است اما اگر قیمت آن صحیحاَ تقویم نشود ضمانت اجرا بطلان شرکت نمی باشد.
3. مسئولیت تضامنی ناشی از حکم بطلان شرکت به علت عدم رعایت شرایط تشکیل
به موجب ماده 100 ق. ت ، اگر تمام سهم الشرکه نقدی تادیه نشود و یا تمام آورده غیرنقد تقویم یا تسلیم نشود و هم چنین اگر آورده های غیرنقد به تفکیک معین نشود، مانند آن که در شرکتنامه قید نشود ملک الف 20 واحد یا ملک ب 40 واحد، شرکت باطل است. شرکت در مقابل ثالث حق استناد به بطلان را ندارد، یعنی به بهانه بطلان شرکت نمی توانند در مقابل ثالث اجرای تعهد نکنند.
سوال : مسئولیت ناشی از صدور حکم بطلان با چه اشخاصی است ؟
به موجب ماده 101 ق. ت ، با اثبات تقصیر مدعی بطلان در دادگاه اشخاص ذیل در مقابل شرکت و ثالث مسئولیت تضامنی دارند :
1. که بطلان مستند به عمل آن ها است. امضای شرکتنامه می تواند اماره ای بر عالم بودن شرکا و تقصیر آن ها باشد.
2. هیات نظار و مدیرهایی که در حین حدوث سبب بطلان سرکار بوده یا اینکه بلافاصله پس از آن سرکار بوده و انجام وظیفه نکرده اند. صرف تصدی سمت هیات نظارت یا مدیریت موجب مسئولیت نیست و باید مرتکب تقصیر شده باشند.
نکته : خطای یک مدیر موجب مسئولیت تضامنی همه مدیران نمی باشد زیرا مسئولیت مبتنی بر خطاست. مسئولیت مدیران شرکت با مسئولیت محدود غیر از این ماده تضامنی نیست.
نکته : هر گاه به سبب خطای مامور رسمی در تنظیم شرکتنامه، شرکت باطل شود مشمول ماده 101 ق. ت نمی باشد و مسئولیت مامور تضامنی نیست .
به موجب ماده 101 ق. ت ، مدت مرور زمان اقامه دعوا 10 سال از تاریخ حدوث موجب بطلان است.